top of page
  • Pinterest

Uşak Şeker Fabrikası

UŞAK ŞEKER MASTER 1.jpg

17 Aralık 1926 Uşak Şeker Fabrikası Açılışı

Uşak Şeker Fabrikası 
Tarihçesi

Uşak Terakki Ziraat A.Ş. ismi ile 19 Nisan 1923 tarihinde 600.000 TL sermaye ile Mehmet Hacım önderliğindeki bir kurucu heyet ve tüm Uşak'lıların katılımı ile tam bir anonim şirket olarak kurulmuştur. 

mehmet hacim.jpg

Mehmet Hacım, 17 Şubat - 4 Mart 1923 yılında İzmir İktisat Kongresine katıldı. Burada yaptığı görüşmeler neticesinde, İzmir İktisat Kongresinden 45 gün sonra Uşak'ta bir Şeker Fabrikası kurmak amacıyla, Uşak Kiremit Fabrikasındaki ortakları ile bir karara vardılar ve 19 Nisan 1923 tarihinde Uşak Terakki Ziraat A.Ş.'ni kurdular.  Mehmet Hacım, 1923 yılında daha Cumhuriyet bile ilan edilmeden bu önemli teşebbüsleri başlatmıştı. Bugünkü ortamda o dönemin şartlarını anlamak hiç de kolay değildir.

Uşak 1 Eylül 1922'de, İzmir 9 Eylül 1922'de işgalden kurtulmuştu. İstiklâl Savaşı biter bitmez memleketin kalkınması için Gazi Mustafa Kemal  talimatları ile İzmir İktisat Kongresi düzenlendi. Mehmet Hacım, Mustafa Kemal Paşa'nın emrinde İstiklâl Savaşında Kuvayi Milliye komutanı olarak savaşmıştı. TBMM'den kendisine kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası verilmişti. Mustafa Kemal Paşa ile istişarelerinde Mehmet bey, "Silahlı Harp bitti Mehmet Bey, şimdi  İktisadi Harp başladı, sen daha önce Uşak'ta Ateş Değirmenini kurdun. Yeni fabrikaları derhal başlatmalısın, şimdi de buna kumandanlık etmelisin" dediğini aktarır.

Bu talimata uyarak Mehmet bey, şehrin ileri gelen tüccar ve idarecileri ile başlattığı girişimleri ile Memleketin ilk şeker fabrikasının temelini 1923 yılında ortakları ve bütün Uşak halkı ile atmıştır.  Uşak Şeker Fabrikası 17 Aralık 1926 yılında açılarak şeker üretimine başlamıştır. Bugün 2025 yılında aradan geçen 99 yıla meydan okuyarak pancardan şeker üretmeye devam etmektedir.

“Sınai mamul meydana getirmek,

devamlı surette iş demektir”

Uşak Şeker Fabrikası

Uşak Şeker Fabrikası - 1926

1926'da Türkiye'ye Bakış
Siyasi Durum

Yeni kurulan Cumhuriyet ve savaş sonrası kurulan yeni düzen, yepyeni bir siyasi ortam meydana getirmişti.

Ekonomik
Durum

Kurtuluş Savaşında her şey neredeyse sıfırlanmıştı. Ekonomi sadece ziraat ve buna bağlı işlerle dönüyordu. 

Sanayi varmıydı ?

1920'lere kadar çok az bir sanayi oluşmuştu. Olanlar da savaş sırasında yakılıp yıkılmış ya da işlemez hale gelmişti.

O yıllarda Çiftçilik nasıl yapılırdı?

Tamamen kara düzen dediğimiz hayvanların yardımı ve insan emeği ile yapılırdı. 

Sosyal Hayat nasıldı ?

Uşak'ta savaş dönemi çok çetin geçmişti. Yunan işgali herkesi canından bezdirmişti. Yunan, çekilirken Uşak'ı yakarak kaçtı. Bir çok evde yemek için ekmek zor bulunur oldu.

Amaç neydi ?

Her şeyin devletten beklemek imkansızdı. Devleti oluşturan millet, bildiği işi yaparak yeni Cumhuriyet dönemini başarılı hale getirmk gerekiyordu. İzmir İktisat Kongresi bunu hedeflemişti. 

Bugünkü durum nedir ?

Uşak Şeker Fabrikası, 1926 yılından bu yana kesintisi 99 yıldır faaliyet gösteren nadir Türk Fabrikalarından bir tanesidir ve sembolik bir değeri vardır.  Türk Özel Sektörünün kurup daha sonra devletin devam ettirdiği 99 yıllık bir faaliyet. Sürdürülebilirlikten çokca bahsedilen günümüzde bu anlamı taşıyan gerçek bir sanayi işletmesidir.

Contact
bottom of page